آشتی تبلیغات بازرگانی صدا و سیما با کتاب+فیلم
بحث تبلیغ کتاب در تلویزیون، موضوعی بود که دشوارتر از دیگر برنامه های تلویزیون می نمود و ارتباط مستقیم پخش آگهی بازرگانی با طول و عرض جیب درخواست کننده آن و تناسب نداشتن آن با جیب ناشران باعث شده بود کتاب از این عرصه دور بماند.
تقریبا دو سالی است که از تاکید صریح مقام معظم رهبری درباره تبلیغ کتاب در تلویزیون می‌گذرد. ایشان در 29 تیرماه سال 1390 در دیدار مسئولان کتابخانه‌های بزرگ و عمومی و جمعی از کتابداران سراسر کشور بر مواردی برای ترویج و توسعه کتابخوانی تاکید کردند که یکی از آن‌ها «تبلیغات کتاب و کتابخوانی در دستگاه‌های ارتباط جمعی» بود.
ایشان در آن دیدار تاکید داشتند و گلایه کردند از این که «امروز برای برخی کالا‌ها و محصولات کم‌اهمیت و حتی مضر تبلیغات گسترده‌ای در صدا و سیما و مطبوعات می‌شود؛ اما برای کتاب که محصولی باعظمت و با ارزش است، تبلیغ و تشویق مناسبی صورت نمی‌گیرد.»
این گلایه که از زبان رهبر انقلاب نیز شنیده شد، گلایه‌ای بود که نخبگان و فرهیختگان کشورمان نیز بارها از آن گله کرده بودند و خواستار توجه بهتر و بیشتر صدا و سیما به کتاب شده بودند.
از صدا و سیما انتقاد می‌شد که در مجموع، فرصت خیلی خیلی ناچیزی را در میان برنامه‌هایش به کتاب اختصاص می‌دهد و همان برنامه‌های اندک نیز نمی‌توانند ارتباط مناسبی با مخاطب برقرار کنند. انتقادها همچنین شامل این موضوعات می‌شد که در دکور برنامه‌ها کتاب جایی ندارد، شخصیت فرهیخته و کتابخوان در فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی دیده نمی‌شود، برنامه‌ها گفت وگو محور هستند و مخاطب عام را به خود جذب نمی‌کنند و در مجموع برای دست اندر کاران و تصمیم گیرندگان صدا و سیما کتاب محلی از اعراب ندارد.
خوشبختانه پس از تاکید مقام معظم رهبری و در خواست و پیگیری نخبگان جامعه کتاب کم کم سهمی در برنامه‌های تلویزیونی پیدا کرد. که این اتفاق‌ها به ویژه امسال بهتر و بیشتر از گذشته قابل مشاهده است.
برنامه‌های تلویزیونی که به نحوی درباره کتاب‌هستند هر چند به سطح مطلوب نرسیده‌اند اما از نظر کمیت رشد قابل توجهی داشته‌اند. به کرات مشاهده شده که در برنامه‌های گفت‌وگو محور، مجری یا کارشناس برنامه، کتابی را به مخاطبان معرفی می‌کند. از سوی دیگر برنامه‌های تخصصی کتاب سعی در ارتباط بیشتر با مخاطب دارند و ساعات بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند که در میان این برنامه‌ها می‌توان به برنامه کارنامه کتاب یا کتابنامه اشاره کرد.
همچنین برنامه‌های جدید تلویزیونی برای کودکان و نوجوانان نشان از توجه و فکر کردن برنامه سازان به موضوع مهمی به نام کتاب و تشویق کودکان به کتابخوانی دارد که هر چند تعداد این برنامه‌ها نسبت به کل برنامه‌های تولید کم است اما همین تغییر رویکرد نیز بسیار قابل تقدیر است که در میان برنامه‌های خوب صدا و سیما می‌توان به برنامه کتابخانه عموپورنگ اشاره کرد که انصافا برنامه خوبی برای کودکان است.
اما بحث تبلیغ کتاب در تلویزیون، موضوعی بود که دشوارتر از دیگر برنامه‌های تلویزیون می‌نمود و ارتباط مستقیم پخش آگهی بازرگانی با طول و عرض جیب درخواست کننده آن و تناسب نداشتن آن با جیب ناشران باعث شده بود این عرصه محدود باشد به ناشران کتاب‌های درسی و احتمالا کسانی که به بهانه کتاب می‌خواستند تجارت کنند و پولی به جیب مبارک بزنند که نمونه بسیار واضح آن طرح کتاب‌های فجر است.
سازمان رسانه‌ای شیرازه که زیر مجموعه‌ای از مجمع ناشران انقلاب اسلامی به حساب می آید نیز از سال گذشته اعلام کرده بود با رایزنی‌هایی که با صدا و سیما داشته، قرار است بالاخره تبلیغات بازرگانی کتاب را با همکاری صدا و سیما به تلویزیون بیاورد. اما این اتفاق نیفتاد تا اینکه چند روز پیش اولین بارقه‌های امید از آشتی تبلیغ تلویزیونی با کتاب دیده شد؛ امیدی که کتاب اعترافات غلامان کانون پروش فکری کودکان و نوجوان به اهل کتاب و فرهنگ و مهم‌تر از آن ناشران داد و خبرهای خوبی از ادامه این روند همراه با خود آورد.
می‌توانید اولین آگهی بازرگانی کتاب در تلویزیون را ادامه ببینید.
